مدیتیشن تمرینی است که در آن فرد از تکنیکی مانند ذهن آگاهی یا تمرکز ذهن بر روی یک شیء، فکر یا فعالیت خاص برای پرروش توجه و آگاهی خود استفاده می کند. در اثر این تمرینات فرد به یک حالت ذهنی روشن و از نظر احساسی آرام و پایدار دست می یابد.
در این تمرینات شما تلاش نمی کنید افکار یا احساسات خود را خاموش کنید یا نادیده بگیرید. بلکه یاد می گیرید که آنها را بدون قضاوت مشاهده کنید و در نهایت، ممکن است شروع به درک بهتر آنها کنید.
روش های مختلف مدیتیشن ریشه های باستانی در فرهنگ های مختلف دارد اما امروزه با گسترش تحقیقات علمی ، این تکنیک ها کاربردهای فراوانی در پزشکی ، روانپزشکی ، روانشناسی ، آموزش ، کسب و کار و ... پیدا کرده است . مدیتیشن ممکن است به طور قابل توجهی استرس، اضطراب، افسردگی و درد را کاهش دهد، و آرامش، ادراک، حافظه ، توجه و سلامت عمومی را بهبود دهد. تحقیقات برای درک بهتر اثرات مدیتیشن بر سلامت (از جنبه های روانشناختی، عصب شناختی و قلبی عروقی) و سایر زمینه ها ادامه دارد. هرروزه در معتبر ترین مجلات علمی دنیا و در کشور های مختلف، پژوهش هایی در زمینه انواع مدیتیشن و اثرات آن ها منتشر می شود .
مدیتیشن می تواند اشکال مختلفی داشته باشد، اما دو نوع اصلی آن یعنی مدیتیشن متمرکز و ذهن آگاهی بیشتر مورد توجه قرار گرفته اند. در مدیتیشن متمرکز شما تمام توجه خود را برروی یک هدف خاص متمرکز می کنید . در این روش هدف این است که واقعا هر چیزی را که روی آن تمرکز می کنید تجربه و درک کنید . ذهن آگاهی یا بهوشیاری شامل حالت آگاه بودن در لحظه حال ، کنجکاو بودن، مشاهده گر بودن و پذیرفتن خود است. در حقیقت ذهن آگاهی توانایی حضور و استراحت در اینجا و اکنون و درگیر شدن کامل با هر کاری که در لحظه اhنجام می دهیم است. امروزه روش های مبتنی بر ذهن آگاهی مانند کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی mindfulness-based stress reduction (MBSR) و شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی mindfulness-based cognitive therapy (MBCT) در زمینه های مختلف مانند مدیریت استرس ، افسردگی و اضطراب به کار گرفته می شود .
یادگیری مدیتیشن مانند یادگیری هر مهارت دیگری است. در مدیتیشن می خواهید روی ذهن و آگاهی خود کار کنید. آن را مانند ورزش کردن و پرورش عضله ای از بدن در نظر بگیرید که قبلاً هرگز روی آن تمرین نکرده اید. درنتیجه برای بهتر شدن نیاز به تمرین مداوم دارید و اگر معلمی برای آموزش داشته باشید معمولا یادگیری راحت تر خواهد بود.
باید توجه داشته باشید که مفهومی به نام مدیتیشن کامل و ایده آل وجود ندارد. گاهی اوقات در تمرین تمرکز شما از بین می رود یا مثلا فراموش می کنید که نفس (دم و بازدم) خود را دنبال کنید. اشکالی ندارد، این حالت از بخشی از تجربه و تمرین است. مهمترین موضوع این است که در تمرینات خودتان تداوم داشته باشید حتی برای چند دقیقه در روز.
یک تمرین ساده مدیتیشن :
1) یک مکان آرام را انتخاب کنید
2) روی صندلی یا روی زمین بنشینید
3)چشمانتان را ببندید و بدن را رها کنید
4) به نفس طبیعی (دم و بازدم ) توجه کنید
5)هرگاه افکاریا احساسات مانع توجه شما شدند ، به آرامی دوباره به ریتم نفس توجه کنید
6) برای چند دقیقه در این وضعیت بمانید
منابع :
https://www.headspace.com/meditation-101/what-is-meditation
https://www.verywellmind.com/what-is-meditation-2795927
https://en.wikipedia.org/wiki/Meditation